واژه نامه جامع عربی عمار قلم چی

چکیده

هدف از تألیف کتاب واژه نامه جامع عربی عمار قلم چی، در اختیار قرار دادن یک منبع به دانش آموزان رشته های ریاضی و تجربی برای فراگیری لغات و واژگان تمامی دروس دهم تا دوازدهم است. لحن کتاب رسمی است. قالب کلی کتاب به این صورت است که ابتدا واژگان درس، سپس متن و واژگان مهم تمرینات هر درس از کتاب و در پایان تمام دروسِ یک سال، یک ضمیمه مخصوص مترادف – متضاد، جمع های مکسر و خلاصه قواعد ارائه شده است.

در ادامه به بررسی کتاب واژه نامه عربی جامع عمار قلم چی اثر عمار تاج بخش و پویا رضاداد می پردازیم.

کتاب در قطع پالتویی چاپ شده است. فونت نوشته ها برای خودِ کلمات اصلی و ترجمه آن ها، علی رغم بزرگ نبودن، مناسب و بولد است ولی برای اطلاعاتی که در ذیل هر کلمه آمده است، به نظر کوچک است و ممکن است باعث خستگی چشم شود. از رنگ آبی برای کلمات و ترجمه آن ها استفاده شده است و این کار، کتاب را از یک دست و روزنامه وار بودن خارج کرده است.

حجم این کتاب 247 صفحه ای با توجه به محتوای آن مناسب است. واژگان به صورت کامل در کتاب جمع آوری و ترجمه شده اند و مترادف، متضادها و جمع های مکسر نیز به خوبی ذکر شده اند. اما اینکه در خلال هر واژه اطلاعات تجزیه (تحلیل صرفی) مطرح شود، علی رغم اینکه کار مفید و ارزشمندی است، ولی به نوعی سلیقه ای است و معمولاً دانش آموزانی که با هدف مطالعه لغات سراغ کتاب می روند وقت خود را صرف این قسمت نمی کنند.

علاوه بر این در قسمت جمع بندی قواعد، همان طور که از عنوانش هم پیداست، واقعاً خلاصه قواعد است و در حدی نیست که بتواند دانش آموز را از خواندن سایر کتب بی نیاز کند. روی هم رفته این کتاب صرفاً به دانش آموزی که به دنبال یک منبع برای داشتن لغات است توصیه می شود.

پیش از خرید اینترنتی کتاب واژه نامه عربی عمار قلم چی ادامه مطلب را بخوانید.

آموزش (درسنامه)

پس از حذف واژه نامه های انتهای کتاب های درسی، تعداد کتاب هایی که تحت عنوان «واژه نامه» و واژه شناسی تألیف شدند، بیشتر شده. در کتاب واژه نامه جامع عربی عمار که با این عنوان و این هدف به چاپ رسیده است، در هر درس واژگان جدید، واژگان مهم تمرینات و متن و… به ترتیب حروف الفبا مرتب شده اند و پس از معنی کردن آنها، اطلاعات مهم آن واژه بررسی شده است.

به نوعی کتاب در جمع آوری اطلاعات تلاش کرده است شبیه قسمت تحلیل صرفی (تجزیه) کنکور عمل کند، چرا که مثلاً در قسمت اسم ها، از نظر مفرد یا جمع بودن، جنسیت و… نیز آن ها را بررسی می کند و در قسمت فعل ها نیز از نظر مجرد یا مزید بودن، نوع باب، زمان و ریشه فعل و…

اینکه در کتاب واژه نامه عربی عمار قلم چی، اطلاعات به این صورت در اختیار دانش آموز قرار گرفته است، کار خوب و ارزشمندی است اما به نوعی جامع است و اگر یک دانش آموز از درس اول عربی دهم با اطلاعات همان درس شروع به خواندن کند، طبیعتاً بعضی کلمات و اصطلاحات را متوجه نمی شود. برای مثال در درس 1 عربی دهم کلمه «مستعین» به عنوان اسم فاعل معرفی شده که اطلاعات خوبی است ولی دانش آموز در درس هشتم این مطلب را فرا می گیرد و یا در درس 2 سال دهم کلمه «عین» بررسی شده و به اینکه فعل امر از باب تفعیل است اشاره شده و ماضی و مضارعِ آن معلوم شده است، در حالی که دانش آموز در دروس 3 و 4، ثلاثی مزید را می آموزد.

این امر به نوعی خوب است از این جهت که به صورت جامع، واژگان تحلیل شده است و از جهتی می تواند بخشی از آن ها را برای دانش آموز بی فایده یا کم فایده کند و یادگیری را موکول به زمانی کند که سایر قواعد را نیز آموخته است.

در انتهای واژگان هرسال ضمیمه ای وجود دارد که بخش اولِ آن جدول مترادف – متضادها، بخش بعدی آن جدول جمع های مکسر و بخش پایانی آن درباره خلاصه قواعد است. دو قسمت اول در خلال خود کلمات یک بار مطرح شده اند و تکراری هستند و فقط از این بابت که همه آن ها را یک جا و در یک جدول جمع شده است می تواند برای بعضی دانش آموزان مفید باشد.

در قسمت قواعد هم اشاره کوچکی به کلیت قواعد در سطح کتاب شده است و البته تمامی قواعد را به صورت کامل پوشش نمی دهد و می توان گفت صرفاً یک بررسی سطحی و کلی نسبت به مسائل ابتدایی قواعد هر درس داشته است. برای مثال روش ساختن اعداد دو رقمی آموزش داده نشده است یا مطالبی که به عنوان قواعد درس 1 عربی دهم آمده است، کمتر از مطالب مورد نیاز دانش آموز است.

این مطلب حائز اهمیت است که دانش آموزان زیادی به علت حذف واژه نامه انتهای کتاب های درسی به سراغ کتب لغت می روند و توقع دارند هر کلمه ای که بلد نیستند را بتوانند در آن پیدا کنند، ولی کتاب واژه نامه جامع عربی عمار از آنجا که به صورت درس به درس معنی شده است، این امکان که دانش آموز بتواند به صورت یک دیکشنری به آن مراجعه کند را از آن گرفته است و فقط به دانش آموزی کمک می کند که درس به درس آن را مطالعه کند.