مرگ سیاه

کتاب «مرگ سیاه» با عنوان کامل یورش طاعون خیارکی به اروپا، یک کتاب غیر داستانی در حوزه تاریخ جهان و ادبیات کودکان و نوجوانان می باشد که به طور اختصاصی درباره بیماری طاعون نوشته شده است. این کتاب توسط امیلی یانکوفسکی ماهونی، نویسنده مطرح آمریکایی و نویسنده کتاب های اطلاعات عمومی برای کودکان نگارش یافته است.

مرگ سیاه که برای اولین بار در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، سومین و محبوب ترین کتاب خانم ماهونی به شمار می رود و از شهرت جهانی برخوردار می باشد. این اثر گروه سنی ۸ تا ۱۵ سال را پوشش می دهد. ماهونی برای نگارش این کتاب، از همکاری مورخ و نویسنده مطرح آمریکایی آقای «دون ناردو»، که در زمینه نویسندگی تاریخ و تحقیقات تاریخی تخصص دارد، استفاده کرده است.

مرگ سیاه در مدت زمان اندکی پس از انتشار مورد توجه منتقدان ادبیات کودک و خوانندگان نوجوان قرار گرفت و اعتبار بسیاری کسب کرد. این کتاب در جهان به زبان های مختلفی از جمله فارسی ترجمه شده است. در ایران، خانم «پریسا صیادی» این اثر را به فارسی برگرداند و نشر ققنوس اقدام به چاپ آن نمود.

خلاصه کتاب مرگ سیاه

مرگ سیاه یک اثر تحقیقی تاریخی بسیار مختصر و مفید است، که روند گسترش اپیدمی «طاعون خیارکی» را در اروپای قرن ۱۴ میلادی که به مرگ میلیون ها نفر منجر شد، توضیح می دهد. مرگ سیاه فاجعه بزرگی بود که اروپای قرون وسطی و فراتر از آن را تکان داد. نویسنده این کتاب سعی کرده است تا تمام جوانب این بیماری مهلک و پیامد های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن را؛ که از سال ۱۳۴۷ میلادی تا ۱۳۵۱ در سراسر قاره اروپا گسترش یافته بود، ردیابی و بررسی کند.

ماهونی در این کتاب به مخاطب می گوید که چگونه باسیلی (نوعی باکتری) که توسط کک های موش منتقل می شود، توانست وحشت را به وجود آورد، از هر سه اروپایی یک نفر را تلف کند، تعداد زیادی روستاها و شهرها را از بین ببرد، و بنیاد جامعه و تمدن قرون وسطی را دگرگون نماید.

این کتاب با بخشی جذاب با عنوان «رویداد های مهم در دوره مرگ سیاه» آغاز می شود؛ که اوضاع و احوال مردم در سال های شیوع طاعون خیارکی و طرز برخورد آن ها با بیماران را توصیف می نماید. سپس در فصل «تاریخچه بیماری در اروپا»، چند نمونه مثال از دوره های شیوع این بیماری در اروپا با توضیحات کوتاهی درباره آن ها مطرح می شود. علاوه بر این ها، کتاب دارای پنج فصل اصلی می باشد که عبارتند از:

1. آغاز مرگ سیاه
2. طاعون ترس و وحشت
3. واقعیت های مرگ سیاه
4. تاثیرات اقتصادی طاعون
5. تاثیرات مرگ سیاه بر فرهنگ اروپا

آخرین بخش کتاب «سخن پایانی» نام دارد که در چند سطر طاعون را در گذشته و حال مقایسه کرده است.

این کتاب برای گروه سنی کودکان و نوجوانان نگاشته شده است و هدف از چاپ آن آگاهی رسانی به آن ها در زمینه تاریخچه یکی از مرگبار ترین و هولناک ترین بیماری های دامن گیر بشر تا به امروز می باشد. خانم ماهونی در این کتاب با مهارت و تسلطی مثال زدنی، خلاصه ای مفید از آن چه این بیماری بر سر اروپای قرن چهاردهم آورد، به خواننده نوجوان خود پیشکش نموده است. کتاب «مرگ سیاه» علی رغم حجم کمش، همچون یک منبع کامل و دست اول، دربر دارنده حقایق پایه ای درباره طاعون است.

این اثر نقطه شروعی است برای نوجوانانی که تازه می خواهند مطالعه تاریخ را سر بگیرند و علی الخصوص به تاریخچه بیماری ها علاقه دارند. این کتاب مطالعه ای دقیق و سریع است و دامنه قابل توجهی از دانش و آگاهی ها را پوشش می دهد. ماهونی در این کتاب به خوانندگان نوجوانش با هر سن و هر سطح سواد و تجربه ای این امکان را می دهد تا چیزهای بیشتری در مورد بیماری طاعون و علل آن، آن هم به ساده ترین شکل ممکن، بفهمند. نویسنده زبانی خودمانی و ساده را برای بیان مطالب خود انتخاب کرده که کاملا مناسب گروه سنی هدف می باشد. او برای افزودن جذابیت و جلوگیری از ملال نیز جا به جا از تصاویر جالب مربوط به بیماری طاعون استفاده کرده است که البته جنبه آموزشی نیز دارند.

امیلی ماهونی نویسنده ی کتاب مرگ سیاه

خانم «امیلی یانکوفسکی ماهونی»، معلم و نویسنده پرکار آمریکایی است. او در کالج در رشته زبان انگلیسی و دوره آموزش نوجوانان تحصیل کرد و سپس برای تحصیل در رشته تربیت معلم به دانشگاه بوفالو رفت. خانم ماهونی از سرشناس ترین نویسندگان برای نوجوانان است که تاکنون بیش از 34 جلد کتاب نوشته است که همگی از بهترین نمونه های آموزشی و اطلاعات عمومی می باشند. علاوه بر کتاب «مرگ سیاه»، از جمله مهم ترین کتاب های این نویسنده که در آمریکا چاپ شده است می توان به عناوین زیر اشاره کرد:

• آتش نشانان در تمام روز چکار می کنند؟ (۲۰۲۱)
• بیست حقیقت درباره برج پیزا (۲۰۱۹)
• آب های تلف شده (۲۰۱۷)
• چاقی، یک اپیدمی آمریکایی (۲۰۱۷)
• محققان قطب (۲۰۱۵)
• مقابله با بارداری نوجوانان (۲۰۱۶)

ترجمه ی کتاب مرگ سیاه

ترجمه کتاب مرگ سیاه به دست مترجم توانمند ایرانی خانم پریسا صیادی انجام شده. او ترجمه کتاب های زیر را نیز در کارنامه خود دارد:

• «پادشاهی بریتانیا، از آغاز تا امروز» از نیکول هورنینگ
• «انقلاب اطلاعات: دگرگونی دنیا با تکنولوژی» از تمرا اور
• «ظهور داعش: تروریسم در عصر جدید» از کارولین کنون
• «دنیای شگفت انگیز فلسفه: شناخت فیلسوفان و ایده هایشان» از مارکوس ویکس

«مرگ سیاه» با عنوان کامل یورش طاعون خیارکی به اروپا، یک کتاب غیر داستانی در حوزه تاریخ جهان و ادبیات کودکان و نوجوانان می باشد که به طور اختصاصی درباره بیماری طاعون نوشته شده است. این کتاب توسط امیلی یانکوفسکی ماهونی، نویسنده مطرح آمریکایی و نویسنده کتاب های اطلاعات عمومی برای کودکان نگارش یافته است. مرگ سیاه که برای اولین بار در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، سومین و محبوب ترین کتاب خانم ماهونی به شمار می رود و از شهرت جهانی برخوردار می باشد.

این اثر گروه سنی ۸ تا ۱۵ سال را پوشش می دهد. ماهونی برای نگارش این کتاب، از همکاری مورخ و نویسنده مطرح آمریکایی آقای «دون ناردو»، که در زمینه نویسندگی تاریخ و تحقیقات تاریخی تخصص دارد، استفاده کرده است. مرگ سیاه در مدت زمان اندکی پس از انتشار مورد توجه منتقدان ادبیات کودک و خوانندگان نوجوان قرار گرفت و اعتبار بسیاری کسب کرد. این کتاب در جهان به زبان های مختلفی از جمله فارسی ترجمه شده است. در ایران، خانم «پریسا صیادی» این اثر را به فارسی برگرداند و نشر ققنوس اقدام به چاپ آن نمود.

جملات زیبای کتاب مرگ سیاه

جووانی بوکاتچو نویسنده ایتالیایی در کتاب معروف اش دکامرون، که آن را بین سال های ۱۳۴۹-۱۳۵۳ نوشته است، می نویسد: «آنچه می خواهم بگویم باور اش بسیار سخت است، چنان که اگر بارها از شاهدان نشنیده و با چشمان خود ندیده بودم، محال بود آن را باور کنم، حال می خواهم آنچه را دیده ام برای شما تعریف کنم.» وحشتی هولناک چنان همه جا را فرا گرفته بود که برادر از برادر، عمو از برادرزاده، و خواهر از برادر دوری می جست، و بسیار پیش می آمد که زن شوهر را ترک کند. اتفاق تقریباً باور نکردنی آن که پدران و مادران از دیدار و مراقبت از فرزندان بیمار خود گریزان بودند، گویا هیچ گاه با آن ها پیوندی نداشته اند.

 

یکی از بارز ترین نمونه های بیماری که قدرت نظامی بزرگی را از پا درآورد طاعونی بود که دولت شهر یونانی آتن را سال ۴۳۰ قبل از میلاد دربر گرفت. در آن زمان آتن یکی از دو قدرت برتر در میان دولت شهرهای یونان بود (هر دولت شهری خود را کشوری مستقل می دانست). دیگر قدرت برتر اسپارت بود. اسپارت و متحدانش در سال ۴۳۱ قبل میلاد عازم جنگ با آتن شدند و سال بعد به محض حمله به قلمرو آنتی ها، آن ها پشت دیوار های امن شهر شان پناه گرفتند. اما به طور غیر منتظره و به سرعتی وحشتناک بیماری همه گیر شیوع یافت.

 

طاعون یوستی نیانوس به ویژه به سه دلیل درخور توجه است: اول آن که بسیار گسترده بود، از غرب تا ایرلند و از شرق تا جنوب آسیا آثار آن به چشم می خورد. دوم، به طرز بسیار هولناکی کشنده بود. برآورد شده که یک چهارم کل جمعیت سرتاسر اروپا بر اثر بیماری جان دادند. سوم، این مورد قدیمی ترین نمونه ثبت شده از طاعون خیارکی است.