فارسی دهم مبتکران

چکیده

کتاب فارسی دهم از انتشارات مبتکران اثری است نسبتاً جامع. تعداد پرسش های چهارگزینه ای زیاد + درسنامه ی کامل (شامل توضیح خط به خط متن کتاب درسی و شرح آن در سه قلمرو زبانی، ادبی و فکری) با لحنی نزدیک به زبان معیار، این کتاب را تبدیل به یک اثر تقریباً بی رقیب کرده است، چرا که هم مسئلۀ کنکور و هم مسئله ی امتحانات داخلی و تشریحی را به خوبی پوشش داده است. در ادامه به بررسی کتاب فارسی دهم مبتکران اثر حمید طالب تبار می پردازیم.

قطع کتاب فارسی یازدهم طالب تبار 5/28 × 21 است. با توجه به رویکرد کنکوری، حجم صفحات مناسب و تعداد تست ها کافی است. طراحی جلد و کارهای صفحه آرایی مناسب است. غلط املایی، نگارشی و  ویرایشی خاصی دیده نشد و در ادامه استفاده از رنگ ها در کتاب، وضع مطلوب و چشم نوازی دارد. در بخش هایی از درسنامه با استفاده از کارهای گرافیکی می شود بر جذابیت مطالب افزود که در این زمینه نسبتاً ضعیف کار شده است.

کتاب فارسی 10 ام انتشارات مبتکران دارای 492 صفحه و 1,051 تست می باشد. با توجه به ساختار کتاب در سه بخش جامع و اصلی درسنامه، تست های طبقه بندی شده -در سه سطح کتاب، فراتر از کتاب و در سطح کنکور- و آزمون های جامع طراحی شده، اثر مذکور از بهترین کتب تدوین شده در زمینه  کتاب درسی فارسی 1 است که در دسترس فراگیران است. به عنوان منبع اول، کتاب کاملی است که پاسخگوی تمامی سوالات دانش آموزان است و آن ها را در سال دهم از هر منبع دومی بی نیاز می کند. پیش از خرید اینترنتی کتاب فارسی دهم انتشارات مبتکران  ادامه مطلب را مطالعه کنید.

آموزش (درسنامه)

در کتاب فارسی دهم مبتکران، در فرایند تدوین درسنامه طبقه بندی شده برای هر درس، ابتدا واژگان مهم به ترتیب ابیات مرور شده اند، سپس محتوای شعر به طور خلاصه توضیح داده شده که با این کار کلیت درس برای مخاطب مرور شده است، در ادامه معنی ابیات و عبارات را به همراه نکات هر سه قلمرو زبانی، ادبی و فکری آن ها بررسی و در بخش بعدی واژگان مهم املایی را یادآور شده است. در ادامه درسنامه، بیت های مهم و مفاهیم آن ها را در جدول جمع آوری کرده تا مجدد در نگاهی کلی، درس از خاطر مخاطب بگذرد.

قبل از پاسخ به کارگاه های متن پژوهی، دانش های ادبی و زبانی موجود در پرسش ها توضیح داده شده و متناسب با آن تست هایی طراحی شده و در نهایت پاسخ تشریحی آن تست ها آورده شده است. سپس با توجه به نکات گفته شده، به پرسش های کارگاه متن پژوهی پاسخ داده شده است. این کار به یادگیری دانش آموز عمق می بخشد و از این جهت دانش آموزان ضعیف تر بیشتر می توانند از این کتاب استفاده کنند. در پایان نیز نکات هر سه قلمرو زبانی، ادبی و فکری، گنج حکمت ها، روان خوانی ها و یا شعرخوانی ها را به طور کامل نوشته است.

در این روش، کوچک ترین نکته ای از نظر مخاطبان مورد غفلت واقع نمی شود و همچنین کامل ترین درسنامه در اختیار دانش آموزان است. بیشتر دانش آموزان مایلند که نکات ادبی و زبانی هر درس را در ساختار همان درس فرا بگیرند که روش کتاب فوق، بر اساس این خواسته دانش آموزان و بر اساس نیازشان نوشته شده است.

از دیگر مزایای کتاب فارسی دهم طالب تبار این است که دانش های ادبی و زبانی موجود در کارگاه های متن پژوهی، کامل شرح داده شده و بر اساس همان دانسته ها تست هایی در کنار همان محتوا ارائه شده است. این شیوه تاثیر مثبتی در بهبود کیفیت یادگیری مخاطبان دارد. تعداد تست های کافی هر درسنامه نیز دیگر حسن اثر مذکور است. دانش آموزان با تعداد تست کم یا زیاد برای محتوا، ارتباط خوبی برقرار نمی کنند اما با تعداد تست متناسب و استاندارد، بازدهی شان افزایش می یابد؛ کاری که در گزینش تست های این کتاب انجام شده، در راستای این مهم است.

تست (تمرین)

تست های متنوع، با تیپ شناسی های گوناگون، سطوح مختلف تست ها و تعداد متناسب تست ها از عواملی است که کتاب فارسی دهم مبتکران را نسبت به سایر آثار در زمینه ی درس فارسی 1 متمایز می کند. ارائه تست در هنگام آموزش درسنامه، از دیگر نکات حائز اهمیتی است که مورد نظر نویسنده بوده است. تهیه پرسش های چهارگزینه ای طبقه بندی شده درس به درس در سه سطح کتاب، فراتر از کتاب و در سطح کنکور، دانش آموز را با تکالیف یکسان رو به رو نمی کند و سبب این می شود که برای پاسخ دهی به هر سطح از تست، مطالعات متناسب با آن داشته باشد تا با این کار ضریب موفقیتش افزایش بیابد.

طراحی آزمون های جامع درس به درس در بخش پایانی کتاب فارسی 10 ام مبتکران و استفاده از پرسش های آزمون های آزمایشی گوناگون مثل گزینه دو، قلم چی، مبتکران، گاج و… مخاطب را با انواع تست درگیر می کند، به طوری که گویی کتاب های مختلفی در زمینه تست در مقابلش است. این انتخاب بهینه نشان از تخصص و مهارت مؤلف دارد که به نفع دانش آموز از منابع دیگر نیز بهره برده است. از طرفی دانش آموز با دیدن این تنوع، خود را از دیگر کتاب ها بی نیاز می بیند.

بخش مهم دیگری که قابل توجه است، پاسخ های تشریحی به تست ها است؛ در کتاب فارسی دهم مبتکران بعد از هر مجموعه تست و آزمون، بلافاصله پاسخ های تشریحی را آورده است و کنار هم بودن تست و پاسخش، تاثیر مثبتی در یادگیری دارد. در ضمن در بخش پاسخ های تشریحی، مجدد شاهد مرور و شرح مهم ترین نکات هر درس به طور خلاصه و کوتاه هستیم، که دانستن آن ها شرط پاسخگویی به تست ها بوده است. به عبارت دیگر پرسش طوری مطرح شده که پاسخ آن پرسش، منوط به فهم بخش مهم درس بوده، و با این نوع طراحی تست، دانش آموز برای چندمین بار نکات و مطالب مهم را حتی در بخش پاسخنامه مطالعه می کند و با این کار، متوجه اهمیت آن مطلب می شود.

همانطور که در ابتدای بحث اشاره شد، تست های کتاب فارسی دهم مبتکران در زمینه های مختلف مانند تنوع، تعداد، سطح و… با ارزش است و به این واسطه معیار مناسبی برای ارزشیابی در اختیار دانش آموزان قرار داده می شود.

تعداد تست ها و سوالات