سیر تا پیاز فارسی یازدهم گاج

مقدمه

مجموعه کتاب های سیر تا پیاز همان گونه گه از اسمشان بر می آید در جهت بررسی کامل کتاب درسی در تمام ابعاد ممکن است و در درس فارسی یازدهم این امر با در نظرگیری درسنامه ای کامل به همراه تعداد زیادی تست و سوال تشریحی امتحانی (2527 سوال عددی است که روی جلد درج شده) صورت گرفته است.

در نتیجه مخاطب اصلی کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج دانش آموزان پایه دهم هستند که به دنبال یک منبع اصلی و کامل برای سال یازدهم خود هستند و البته برای دانش آموزان ضعیف کنکوری هم می تواند مناسب باشد.

کتاب فوق در اصل از چسباندن سه کتاب درسنامه، تست و سوال تشریحی به هم شکل گرفته که در فهرست هم، هر سه جلد جداگانه درج شده اند و شماره ی فصل و درس ها به همراه نامشان آمده است. لحن کتاب نیز رسمی است.

آموزش (درسنامه)

در کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج، قسمت اصلی جلد اول یعنی درسنامه مربوط به تحلیل و بررسی خط به خط ابیات و عبارات کتاب درسی است. به این شکل که برای هر بیت (یا اگر درس به نثر باشد، برای حدودا هر یک پاراگراف) تحلیلی در سه بخش قلمروی زبانی، ادبی و فکری آورده شده است. در بخش قلمروی فکری معنی روان درج شده و در پرانتز هم مفهوم آن قسمت آمده که معانی مناسب امتحانات تشریحی و مفاهیم کامل مناسب تست زنی در بخش قرابت هستند.

در بخش قلمروی ادبی هم آرایه های موجود در آن عبارت قرار گرفته که بسیار کامل است و حتی می توان آن را بیشتر از اندازه ی لازم، کامل دانست و بعضی از آرایه های فوق فقط برای دانش آموز بسیار ضعیف قابل تشخیص نیستند. در هر صورت اگر در بخش آرایه بسیار ضعف دارید، مطالعه ی این بخش می تواند شروع خوبی برای ارتقای سواد آرایه ی شما باشد.

در قلمروی زبانی تمام لغات قابل معنی همراه با معانی مختلفشان آمده اند و البته لغات انتهای کتاب درسی که در امتحانات مهم تر هستند با هیچ علامتی مشخص نشده اند. البته در انتها برای درس لغات یاد شده طی یک لیست آمده اند و در کنار آن لیست املایی هم آورده شده که البته واژگان هم آوا یا هم خانواده ی آن ها (که در یادگیری مبحث املا کمک کننده هستند) ذکر نشده است. ضمن آن که در ادامه ی توضیحات قلمروی زبانی نکات دستوری مربوط هم ذکر شده که ظرافت خوبی دارد و نکات خوب و لازم آورده شده اند.

در مجموع قسمت تحلیل متن کتاب (که درسنامه ی غالب کتاب های بازار است) در کتاب فوق بسیار کامل آورده شده و هر سطحی از دانش آموز را راه می اندازد. بخش دیگری از درسنامه حضور تمارین کتاب درسی با عنوان «کارگاه متن پژوهی» و پاسخ آن ها است که پاسخ ساده ای دارند و نکته ی خاصی در آن ها مورد توجه نیست.

کادرهای دانش های زبانی و دانش های ادبی قسمت مهم دیگر کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج است که در آن ها دستور یا آرایه ی مورد ذکر در درس مورد برررسی قرار می گیرند که از بابت تعداد مثال و توضیحات بسیار فشرده هستند. اما در همان حجم پایین تمام نکات قابل توجه پوشش داده شده اند و اگر دچار ضعف خاصی در درس نباشید، کفایت می کنند. ولی برای دانش آموزانی که با دستور زبان میانه ی خوبی ندارند استفاده از یک کتاب مبحثی شاید ضروری باشد.

اما در بخش آرایه اگرچه حجم درسنامه ها کم است، اما بحث فوق به توضیحی بیشتر از این احتیاجی ندارد و شاید لازم باشد به جای خواندن درسنامه برای آن به دنبال تمرین تست زنی باشید. اما نکته ی قابل ذکر ضمیمه هایی هستند که در انتهای درسنامه آورده شده و در زمینه ی دستور و آرایه تمام مباحث لازم به شکل کامل آورده شده و به بی نظمی و پراکندگی مطالب کتاب درسی تا حدودی بهبود بخشیده شده و مطالعه ی آن برای دانش آموز یازدهمی ای که به دنبال تقویت زبان فارسی خود برای کنکور است، بسیار مفید می تواند باشد.

تست (تمرین)

همان طور که در مقدمه آورده شد، سوالات کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج هم در قالب تشریحی و هم در فرم تستی قرار گرفته اند که در دو جلد جداگانه هستند و این سوالات هم همانند درسنامه در سه قلمرو دسته بندی شده اند.

در مورد قسمت تست می توان تعداد تست هر درس را کاملا مناسب دانست و در بخش قرابت معنایی که تحت عنوان قلمروی فکری در کتاب آمده اند تیپ و تنوع و پوشش مطالب بسیار استاندارد هستند. در قسمت مربوط به آرایه های ادبی اگرچه محتوا و تنوع دشواری تست ها قابل قبول است، اما تعداد تست های ترکیبی مشابه کنکور سراسری می توانست بیشتر باشد تا دانش آموز یازدهمی از الان بیشتر با سبک کنکور سراسری آشنا شود.

در مجموع از بابت تنوع تیپ، دشواری و حضور ایده های طرح سوال کتاب امتیاز خوبی می گیرد و مخاطب آن می تواند تمام طیف های دانش آموزان باشد و غالبا تست ها در مسیر کتاب درسی و کنکور سراسری هستند. پاسخنامه ی تست ها مانند پاسخ آزمون ها خلاصه و فاقد نکته است و نباید انتظار یک پاسخ کامل و تحلیلی داشته باشید.

نکته ی قابل ذکر دیگر آن است که تمام تست های کتاب تالیفی (یا از آزمون های گاج) هستند و تست های کنکور همگی به انتهای قسمت تست منتقل شده اند و هیچ تفکیک درسی ای در آن ها وجود ندارد و در واقع نمی توانید به شکل درس به درس از تست های کنکور استفاده کنید.

سوالات تشریحی کتاب نیز تعداد زیادی دارند و با کار کردن آن ها بسیار بعید است که نتوانید از پس امتحانات مدرسه بر بیایید. البته حضور تعداد زیادی از سوالات امتحان نهایی در میان آن ها باعث استاندارد شدن کامل این بخش کتاب شده است. پاسخ این سوالات بسیار خلاصه و مانند کلید برگه های امتحانی (البته بدون بارم) نوشته شده است.

در انتهای قسمت تست کتاب دو آزمون جامع 25 سواله کاملا مشابه کنکور آورده شده که بسیار می تواند برای جمع بندی سال یازدهم مناسب باشد؛ البته مشابه این آزمون در بخش تشریحی وجود ندارد.

تعداد تست ها و سوالات

ظاهر کتاب

از آن جا که کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج از اتصال سه کتاب بر روی هم شکل گرفته، رنگ و تم کلی هر بخش متفاوت است و فونت های استفاده شده و سایز آن ها خوانا و دلنشین است. صفحه آرایی صفحات کتاب در عین آن که ساده است زیبایی خود را حفط کرده است و در کنار آن جنس کاغذ و ساختار کتاب هم مناسب است و می توان به راحتی از آن استفاده کرد. طرح جلد کتاب هم مانند داخل کتاب ساده است و البته مانند تمام کتاب های سیر تا پیاز تصویر یک شخصیت علمی ادبی روی آن نقش بسته است.

جمع بندی

کتاب سیر تا پیاز ادبیات فارسی یازدهم گاج را می توان مانند محصول هایی دانست که با خرید یک پکیج می توانید به تمام موارد لازم دسترسی داشته باشید، اما مشکل این شیوه ی خرید آن است که احتمال دارد به یکی از اعضای آن بسته احتیاج نداشته باشید و البته مصداق همین کتاب است که ممکن است فقط به درسنامه و تست احتیاج داشته باشید و باید برای قسمت تشریحی که احتیاجی ندارید هم هزینه پرداخت کنید.

لذا بهترین مخاطب های کتاب افرادی هستند که احتیاج به تمام موارد فارسی داشته باشند و البته کتاب فوق می تواند دانش آموزان با سطح پایین تر از متوسط را به راحتی بالا بکشد. بهترین نوع استفاده از این کتاب به موازات برنامه ی مدرسه، ابتدا درسنامه، سپس تمارین تشریحی و در نهایت تکمیل آموخته ها با تست باشد.