ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز (جلد اول)

مقدمه

بدون شک هدف کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز، کنکور و آزمون های آزمایشی است. مطالب مرتبط با هم در کتاب درسی ریاضی دهم و ریاضی یازدهم تجربی در چیدمان کتاب کنار هم قرار گرفته اند. مثلا مطالب مرتبط با مثلثات در هر دو کتاب درسی در یک فصل تحت عنوان مثلثات قرار دارند. در فهرست کتاب اشاره شده که مطالب آن فصل با کدام یک از فصول کتاب های سال دهم و سال یازدهم مرتبط است که این کار مطالعه را برای خواننده راحت می کند. لحن کتاب ساده و گاهی محاوره ای است.

آموزش (درسنامه)

در کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز زبان درسنامه ساده و قابل فهم است. به دور از حاشیه یک راست سراغ اصل مطلب رفته و در خیلی از موارد درگیر اثبات ها و دلایل نشده و به ذکر نتایج آنها و نکات تکمیلی حل کننده تست ها بسنده کرده اند. البته برای کتابی که قرار است دو کتاب درسی را به لحاظ تستی کامل پوشش دهد درسنامه حجم و توضیحات خوبی دارد.

بلافاصله بعد از توضیح هر قسمت چند مثال تشریحی حل شده است که خواننده می تواند آن را بخواند. البته این برای کسی است که قبلا درس را از دبیر خود آموخته است. کتاب درسنامه خودآموزی ندارد که خواننده به عنوان منبع اول آموزشی سراغ آن برود و بدون تدریس دبیرش ریاضی را از آن یاد بگیرد، ولی اگر ناچار به این کار باشد بد نیست مثال های قبل از ورود به تست ها را حل کند.

تست های آغازین در هر زیر موضوع ساده اند و بعید است خواننده کتاب در آن گیر بیافتد، ولی در بعضی موارد هم تست های آغازین ترکیبی هستند. مثلا در شروع اولین درسنامه مثلثات، اولین تست به جزصحیح ربط دارد که ممکن است خواننده آن را نخوانده باشد. البته تست های کنکور ترکیبی اند و مولفین در مقدمه کتاب هم به این موضوع اشاره کرده اند ولی می شد تست های درسنامه تا جای ممکن ترکیبی نباشند یا حداقل اولین تست ترکیبی نباشد. مولفین کتاب سبک کنکور را کاملا می شناسند و تمام تیپ های متنوع تست را تا جای ممکن در درسنامه هم پوشش داده اند.

در بعضی موارد مولفین در دوراهی کتاب درسی نظام قدیم و جدید گیر کرده اند. مثلا در حالیکه کتاب درسی دهم درباره قدرمطلق توضیحات مختصر و محدودی می دهد، در درسنامه قدرمطلق درباره رسم توابعی به شکل جمع چندین قدرمطلق توضیح داده شده. البته که حل سوال یا ارائه مطالب بالاتر از سطح کتاب ایرادی ندارد ولی کاش چارچوبی داشته باشد تا خواننده کتاب آن را از سایر مطالب تشخیص بدهد.

در مورد دیگری در بخش عبارت های جبری در میان اتحاد های جبری تحت عنوان یک تست اتحاد اویلر اثبات شده است که در کتاب درسی نیست. این خیلی کار قشنگی است و دانش آموزی که تست را حل می کند احساس می کند خود یه اتحاد کشف کرده است، ولی بلافاصله در تست بعدی از اتحاد اویلر استفاده شده است که این بنظر ورای مرز کتاب درسی است. همچنین در بخش روابط مثلثاتی روابط غیرضروری با ضروری ها قاطی شده اند.

موضوع نکات و مطالب اضافه البته به شدت به سلیقه مولفین بستگی دارد ولی از این دست موارد می توان به توضیحات اضافه درباره اعداد گنگ و گویا در مجموعه ها و یا روش های اضافه برای حل کردن معادله درجه دوم (غیر از دلتا) اشاره کرد. در کل می توان گفت اگر با راهنمایی یک معلم بتوان از کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز درست استفاده کرد، به راحتی می توان آموخته ها را طبقه بندی کرد و با تست ها به تسلط خوبی رسید.

تست (تمرین)

تست های کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز دارای تعداد معقول و متناسب با هر موضوع هستند (میانگین تقریبا 137 تست برای هر فصل). عموما با سطح ساده شروع می شوند و کم کم خواننده را با خود می کشانند. مولفین در چیدن تست ها بسیار خوب عمل کرده اند و در مقدمه هم به این موضوع اشاره کرده اند. با توجه به روند آموزشی تست ها خواننده با زدن تست ها، به دانش خود می افزاید.

در پایان هر فصل (نه درس) تست های سخت تری تحت عنوان سری Z قرار گرفته اند که عموما ایده دار و به قول نویسندگان کتاب چالشی هستند. در چند مورد هم تست های ساده درمیان این تست ها دیده می شوند. تست های کنکور سراسری چند سال اخیر در میان تست ها دیده می شود ولی آزمون های آزمایشی نه ! همچنین تمارین کتاب درسی تا جای ممکن به شکل تست درآمده اند که این از نقاط مثبت کتاب است. تست ها کاملا پوششی هستند و حتی در مواردی از یک تیپ چند نوع تست هم دارند تا خواننده کتاب به تسلط برسد. البته بعضا در مواردی مثل دایره مثلثاتی قابلیت ارائه تست های متنوع تر بود.

در رابطه با پاسخ های تشریحی، چند مورد قابل ذکر است: یکی اینکه خیلی کامل نیست. البته این موضوع تحت تاثیر فشردگی و حجم بالای کتاب اتفاق افتاده است. دوم اینکه در خیلی از سوالات راه حل دوم (که تستی و گاهی با حذف گزینه های غلط است) ارائه شده است که به باز شدن ذهن خواننده کمک می کند. سوم اینکه بعضی نکات که مولفین نخواسته اند در درسنامه باشد در میان پاسخ های تشریحی قرار گرفته اند. مثل رسم تابع [f(x)] از روی f(x).

تعداد تست ها و سوالات

ظاهر کتاب

ظاهر کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز از نظر فونت و صفحه آرایی در شرایط نسبتا خوبی است ولی در قسمت پاسخ های تشریحی دو ستونه شدن آنها و فشردگی شان کمی آزار دهنده است. رنگ های مشکی و آبی کم رنگ استفاده شده در مطالعه طولانی مدت خسته کننده نیست. طرح روی جلد کتاب همان طرح روی جلد ریاضی تجربی جامع نظام قدیم است که احتمالا اهداف اقتصادی دارد. کیفیت کاغذ و چاپ مطلوب است و نمودارها و اشکال خوب رسم شده اند.

جمع بندی

کتاب ریاضیات پایه دهم و یازدهم تجربی خیلی سبز حجم زیادی از مطالب را در فضای کمی گنجانده است. دانش آموزان دوازدهم مخاطبین اصلی این کتاب هستند که موازی با تدریس دبیر از تست ها و درسنامه های آن استفاده کنند. البته دانش آموزان قوی سال یازدهم هم می توانند از این کتاب استفاده کنند. باتوجه به تعداد تست ها می تواند به عنوان تنها منبع تست دانش آموز کنکوری تا عید کافی باشد. غلط های کتاب در مقایسه با حجم کتاب بسیار کم است.