جانوری در جنگل

«جانوری در جنگل» یک داستان مدرنیستی آمریکایی، با مضمون تنهایی می باشد که نمایش نامه نویس و نویسنده بزرگ جریان ساز آمریکایی، هنری جیمز آن را در سال 1903، به رشته تحریر درآورده است. این داستان ابتدا در یک مجموعه داستانی به نام «The better sort» در کنار تعدادی برخی از دیگر داستان‌ های کوتاه چاپ شده بود. اما پس از مدتی، به صورت جداگانه و در قالب یک جلد کتاب مستقل منتشر شد.

کتاب حاضر که دهمین کتاب داستانی منتشر شده از جیمز می باشد، طبق نظر منتقدان، جزو نمادین ترین آثار داستانی شناخته شده در ادبیات جهان تلقی می شود. این اثر امروزه به عنوان یکی از معروف ترین و شناخته شده ترین داستان های مدرن اولیه، علاقمندان بسیاری را جذب خود کرده است و به سبب شهرت بسیار زیادش، بارها برای ساخت سریال تلویزیونی، فیلم سینمایی و نمایش زنده مورد اقتباس قرار گرفته است. همچنین داستان این کتاب الهام بخش تعدادی از نویسندگان بزرگ رمان و شاعران برجسته در جهان، برای خلق شاهکار های شان بوده است. کتاب جانوری در جنگل برای اولین بار در ایران توسط ‌مرضیه خسروی به فارسی برگردانده شده و نشر روزگار اقدام به چاپ آن نمود.

جانوری در جنگل درباره ماجرای دوستی چندین ساله بین یک مرد و یک زن با نام های «مارچر» و «می» است. دوستی ای که ظاهراً به سرعت به شکل یک عشق منحصر به فرد، البته نه از آن انواع آتشین، شکوفا می شود. این عشق، برای مارچر که به سختی با کسی ارتباط برقرار می کند، حادثه نادری به شمار می آید.

مارچر در اوایل رابطه شان راز بزرگ زندگی خود را با می در میان می گذارد، اعتقادش به اینکه سرنوشت او این است که به سرنوشتی فاجعه بار دچار شود، رویدادی دیدنی است که زندگی او و اطرافیانش را به شکل بدی تغییر خواهد داد. مارچر می گوید این رویداد مانند جانوری در جنگل در کمین او است.

در طول دهه‌ ها، دوستی می و مارچر عمیق تر می شود و می تصمیم می‌ گیرد که در کنار مارچر و با هم منتظر حمله «جانور» باشند. او از مارچر می خواهد که با یکدیگر پیمان زناشویی ببندند. اما مارچر در پاسخ می گوید که با خودش عهد بسته هرگز زن یا فرزندی را درگیر این کابوس نکند. او نمی خواهد سرنوشت خانواده‌ اش را، به فاجعه‌ ای که می‌ داند در انتظارش است گره بزند.

از نظر می، این یک توجیه بسیار پیش پا افتاده برای تعهد هراسی مرد است. مدتی بعد، می در اثر ابتلا به بیماری خونی می میرد. تنها پس از آن اتفاق و زمانی که مارچر از قبر می بازدید می‌ کند، او متوجه می‌ شود که هیولا واقعاً آمده است و متوجه رازی پنهان می شود…

هنری جیمز در کتاب جانوری در جنگل، دست به روایت داستانی کوتاه و اگزیستانسیالیستی درباره مفهوم تنهایی انسان زده است. ماجراهای این کتاب در لندن قرن نوزدهم رخ می دهند؛ دورانی که با سال های زندگی نویسنده همزمان است. منتقدان هنری جیمز را به عنوان اولین رمان نویس آمریکایی می شناسند، و او را بنیانگذار تکنیک ادبیات مدرنیستی و جریان سیال ذهن می نامند.

داستان جانوری در جنگل، همچون اغلب آثار جیمز، سرشار از مفاهیم مدرنی چون پرسش های اساسی فلسفی زندگی انسان، تنهایی اگزیستانسیال، تقدیرگرایی و مرگ می باشد. او با ورود به درون ذهن کاراکتر هایش، به خوبی از تکنیک جریان سیال ذهن در جهت برملا کردن افکار درونی آن ها و ذهنیات شان بهره جسته است. جیمز برای نقل داستانش از راوی سوم شخص همه جا حاضر، استفاده کرده است. با این حال، راوی او نیمه آگاه است، چون که همه چیز را نمی داند.

لحن این داستان، به دلیل پرسش دائمی در مورد معنای زندگی و مرگ، نسبتاً غم انگیز است. جیمز موفق شده است در طول داستان ضرباهنگ و تعلیق را در تعادل حفظ کند؛ او از همان سطور نخست شروع به ایجاد تنش می کند، زیرا دائماً خواننده را در انتظار وقوع حادثه‌ ای شوم، چشم انتظار نگاه داشته و همچنین او را درگیر رابطه عاطفی کاراکتر هایش می کند. به اعتقاد اغلب منتقدان، جیمز برای خلق این داستان، از حوادث زندگی شخصی خود و روابط عاطفی اش الهام گرفته است.

هنری جیمز (۱۹۱۶_۱۸۴۳) در نیویورک از والدینی که مدرس و نظریه پرداز اجتماعی بودند متولد شد. او در طول جنگ داخلی آمریکا شروع به انتشار داستان و همکاری با مجلاتی مانند The Nation کرد. جیمز اولین رمان موفق خود با عنوان «تصویر یک زن» را در سال ۱۸۸۰ منتشر کرد. او همچنین در زمینه نمایش نامه نویسی نیز فعالیت کرد و آثاری از خود به جا گذاشت. در چند سال اول قرن بیستم، او سه رمان منتشر کرد که میراث او را تثبیت کردند: «بال‌ های کبوتر ۱۹۰۲»، «سفیران ۱۹۰۳»، و «جام زرین ۱۹۰۴».  از دیگر آثار جیمز می توان به رمان های «دیزی میلر» و «آمریکایی» اشاره کرد.

کتاب جانوری در جنگل را مرضیه خسروی به فارسی برگردانده است که از دیگر ترجمه‌ های او می توان به کتاب های «کتاب دزد» اثر مارکوس زوساک، «خانه خاموش» اثر اورهان پاموک، «مسیحیان و سقوط روم» اثر ادوارد گیبون و «سعادت بشری» نوشتۀ بلز پاسکال اشاره کرد.

در بخش هایی از کتاب جانوری در جنگل میخوانیم:

می شد به مطالبی که او را در حین مواجهه شان با مسائل بغرنج وحشت زده کرده بود، پی برد اما برخی مطالب که خودش گفته بود کاملا اتفاقی و بدون نیت قبلی بود _همان مطالبی که پس از دیدار مجدد شان و به هنگام قدم زدن با هم رد و بدل کرده بودند._ دوستانش او را یکی دو ساعت قبل به خانه ای که زن در آن زندگی می کرد، برده بودند. البته مهمانی بازدید کنندگان در خانه ای دیگر برگزار می شد. بازدید کنندگانی که مرد هم یکی از آنان بود و به لطف کسی این نظر را داده بود. مرد که مانند همیشه در میان جمعیت گم شده بود، به ناهار دعوت شده بود. پس از صرف ناهار همه بازدید کننده ها پراکنده شده و مشتاق فرونشاندن عطشی بودند که آن ها را به اینجا خوانده بود، یعنی دیدن عمارت وترند و اشیا زیبایی از قبیل نمای داخلی بنا، تابلو های یادگاری های خانوادگی، و گنجینه ای از هنر های مختلف که باعث شهرت این مکان شده بودند و تعداد اتاق های بزرگ چنان زیاد بود که مهمانان می توانستند از گروه اصلی جدا شده و در آن ها به گردش بپردازند و هرگاه همراهی با جمع را چندان جدی تلقی نمی کردند، مشغول ستایش و برآورد ارزش اشیا می شدند.

مرد مطمئن بود که زن کاملا هیجان زده شده و تمام این ها نوعی اعتراف محسوب می شود. مرد تمام این سال ها خود را به شدت در این مورد تنها احساس می کرد و در حالی که حتی یک ذره هم تنها نبوده است. ظاهراً حتی یک ساعت پس از آن دقایقی که در قایق سورنتو گذرانده بودند، تنها نبوده است. مرد با نگاه به چشم های زن می توانست ببیند که این زن بوده که از بی وفایی مرد ناراحت بوده است. او باید آنچه به زن گفته بود را تکرار می‌ کرد _اما آن چیز جز درخواستی از زن چه می توانست باشد؟ چیزی که باعث شده به یک خاطره، یک نماد بدل شود و با وجود این همه سال دوری هنوز زن را به یاد او بیندازد.