بن در جهان

«بن در جهان» در واقع دنباله­ ای برای کتاب دیگر دوریس لسینگ به نام «فرزند پنجم» است که در سال 2000 منتشر شده است. دوریس لسینگ تباری انگلیسی دارد اما در ایران به دنیا آمده است و در 6 سالگی به زیمباوه مهاجرت کرد. او نویسنده ­ای مدافع حقوق زنان و با گرایشات صوفی­ منشانه است. لسینگ در سال 2007 موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد که همین موضوع منجر به توجه مترجمان و خوانندگان ایرانی به آثار وی گشت.

او حدوداً در 60 سال دوره­ ی نویسندگی­ اش بالغ بر 60 اثر داستانی و غیر داستانی نوشته است. آثار لسینگ را، همانطور که مترجم نقل کرده است، می­توان به سه دسته ­ی کلی تقسیم کرد: 1- آثاری با درونمایه­ های اجتماعی (1956-1944)، 2- روانشناختی (1969-1956) و صوفیانه و 3- علمی-تخیلی (1969 به بعد). کتاب فرزند پنجم (1988) و ادامه ­ی آن، بن در جهان، را می­توان جزوه هردو دسته­­ ی داستان­های علمی-تخیلی و روانشناختی لسینگ دسته بندی کرد.

داستان کتاب از جایی روایت ­می­شود که بِن لاوَت، شخصیت اصلی و عجیب الخلقه­ ی دو رمان، اکنون 18 ساله است و این بار نویسنده به جای بررسی نحوه زندگی او با خانواده، زندگی او در بیرون از خانه را مورد بررسی قرار داده است. او به واسطه­ ی چهره و هیکل زمخت و غول­وار خود، همانند انسان­های اولیه، از طرف جامعه طرد شده است و ترسی متقابل میان او و جامعه حکم فرماست. بِن در واقع نمادی از نابهنجاری انسانی در جامعه است. اما هدف اصلی دوریس در این کتاب، نقل روایتِ رفتارِ مملو از فریب و ریا و سوء استفاده مردم، به ویژه افراد قدرتمند، نسبت به بِن یا همان نابهنجاری انسانی است.

از جمله آثار ترجمه شده از دوریس لسینگ در ایران می­توان به کتاب­های تابستان پیش از تاریکی (نشر مروارید) و رهنمودهایی برای نزول در دوزخ (نشر ماهی) اشاره کرد. کافکا در کرانه از هاروکی موراکامی و میعاد در سپیده دم و لیدی اِل از رومن گاری نیز، نمونه ­هایی از کتاب­های ترجمه شده توسط مهدی غبرائی است.

در بخش هایی از کتاب می خوانیم:

«"چند سالته؟"

"هیجده."

بِن جواب را فوری نداد، چون می­ترسید آنچه خوب از آن خر داشت اتفاق بیفتد، یعنی مرد جوانِ پشت شیشه محافظ که خودکار به دست داشت و فرم مربوطه را پر می­کرد، سر بردارد و با حالتی که برای بِن آشنا بود براندازش کند.»

 

«بِن جستی زد و کبوتر توی دست­ هایش بود. داشت پرهای کبوتر را می­کند که صدای گربه را شنید، وقتی پرنده­ای روی بالکن یا نرده می­نشست همیشه همین­طور می­غرید، صدایی زنگ­زده و گرسنه. بِن تکه­ای از تن کبوتر کند و برایش انداخت. گربه سینه­ خیز بیرون آمد و آن را خورد. خون از دهان هردو می­چکید.»