آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران

مقدمه

در مقدمه کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران هدف آن ذکر نشده ولی با توجه به محتوای آن می توان هدف آن را آموزش مفهومی، مفصل و کامل موضوعات کتاب درسی و عمق بخشیدن به آنها دانست. در مقدمه به این موضوع اشاره شده که شروع مسائل با طرح یک مساله است و با آوردن پرسش های مفهومی و مسائل کاربردی سعی بر فهم عمیق خواننده از مطالب شده است. چینش مطالب کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران مطابق با کتاب درسی پایه یازدهم ریاضی است و لحن کتاب کاملا رسمی است.

آموزش (درسنامه)

کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران در بیشتر درسنامه ها با یادآوری مطلبی از پایه دهم ریاضی یا مقدمه ای آغاز شده است. این مقدمه علاوه بر توضیحی است که عموما در اولین صفحه هر فصل در رابطه با کاربرد های آن موضوع در مهندسی و علوم مختلف آمده است، که می تواند برای خواننده آن ایجاد انگیزه بکند.

کتاب در بیشتر موارد به شکل خودآموز به آموزش پرداخته است. یعنی تلاش شده خواننده با مطالعه آن خود به کشف فرمول ها و قضایا برسد و کتاب صرفا کمک کننده باشد. در این راستا اثبات فرمول ها و قضایا و … آمده است و در موارد بسیار کمی ممکن است روابط یا فرمول هایی را به شکل نکته و بدون اثبات ببینید. (مثلا جمع و ضرب و تفاضل ریشه های معادله درجه دوم که اثبات آنها نیامده است)

در رابطه با مثال های درسنامه ها باید به این موضوع اشاره کرد که با ورود به آنها متوجه می شوید که کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران مخاطب خاصی را مدنظر قرار داده است. در موارد زیادی مثال ها با گونه ای از آنها شروع می شوند که به شکل اثباتی هستند و پر از پارامترهایی که ممکن است خواننده را بترساند. البته این به این معنی نیست که مثال های محاسباتی وجود ندارند ولی شاید آغاز مثال ها با آن دسته، سطح کتاب را بالا برده است.

لازم به ذکر است که تنوع مثال ها و تمارین خوب است، ولی تعداد آنها می توانست بیشتر باشد، به خصوص اگر نیم نگاهی به تنوع سوالات کنکور در موضوعات مرتبط وجود داشت. این نشان می دهد که این کتاب هدف گذاری کنکور یا حتی امتحانات نهایی و …  را ندارد، بلکه هدف آن صرفا آموزش عمیق است.

به طور کلی می توان گفت اگر دانش آموزی با سطح متوسط و بالاتر روی درسنامه های این کتاب وقت خوبی صرف کند بعد ها برای هر آزمونی (تشریحی یا تستی) از هر آموزشی بی نیاز خواهد بود و کافی است مثال یا تست حل کند تا تیپ های مختلف سوالات تشریحی و تستی را ببیند. موضوع دیگری که در درسنامه ها جلب توجه می کند حجم مطالبی است که در کتاب درسی نیستند، ولی در درسنامه حضور دارند. از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

حل معادله درجه دوم به کمک دلتا پریم . البته این روش اصلا پیچیده نیست و خواننده قطعا آن را متوجه خواهد شد ولی با توجه به روش کتاب، دلیلی بر اصرار بر حل مسائل با این روش وجود ندارد. از سایر موضوعاتی که می توان به آنها اشاره کرد، تعریف توابع سقف و کف، خوش تعریف بودن تابع، تابع Ln x و … هستند. همچنین در فصل توابع نمایی و لگاریتمی در چند مورد از نماد حد استفاده شده حال آنکه دانش آموز حد را (طبق ترتیب کتاب درسی) بعد از توابع نمایی و لگاریتمی یاد خواهد گرفت، ضمن اینکه با حد های نامتناهی در سال یازدهم آشنا نخواهد شد.

البته آوردن مطالبی بالاتر از سطح کتاب درسی برای عمق بخشیدن به مطالب یا جذب دانش آموزان قوی تر یا هر هدف دیگری کار بسیار ارزشمندی است، ولی اگر مرز مطالب کتاب درسی واضح تر بود خیلی بهتر می شد.

تست (تمرین)

کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران تست ندارد ولی تعداد زیادی تمارین تشریحی دارد. تنوع این تمارین هم بسیار زیاد است و خواننده اگر برای حل آنها زمان مناسبی صرف کند، تسلط خوبی روی مطلب پیدا خواهد کرد. همان طور که در رابطه با درسنامه هم ذکر شد نوع تمارین، دانش آموزان متوسط و بالاتر را مخاطب قرار داده است.

مشابه با مثال ها و تمرین هایی که در درسنامه ها آمده، حجم تمارینی که اثباتی یا پارامتری هستند نسبت به کل آنها زیاد است. البته بیشتر این مدل تمارین در شماره های پایانی آمده اند. شبیه این تمارین شاید در آزمون های تشریحی و تستی مورد سوال قرار نگیرند ولی به عنوان ورزش مغز برای علاقه مندان و ایجاد فهم عمیق برای خواننده بسیار اثرگذار هستند. در مقدمه هم ذکر شده که تلاش شده تمارین با ترتیب آسان به سخت چیده بشوند.

پاسخنامه تمارین تشریحی هم متناسب با مخاطب کتاب دارای سطح بالایی است و از توضیح اضافه خودداری شده است. البته اگر خواننده کتاب، درسنامه آن را با دقت مطالعه کرده باشد بعید است در خواندن آنها دچار مشکل شود.

ظاهر کتاب

در متن کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران از رنگ های مشکی و قرمز استفاده شده است. رنگ قرمز مورد استفاده آزار دهنده نیست. در نگارش کتاب از فونت های متنوعی استفاده شده که در بعضی موارد حس بی نظمی به خواننده می دهد. در کل می توان گفت صفحه آرایی کتاب ساده است ولی جذاب نیست. طرح روی جلد هم بی ربط به درس حسابان است ولی زیباست. کیفیت رسم نمودار ها و اشکال خوب است و هم چنین کیفیت چاپ و کاغذ آن مطلوب است.

جمع بندی

کتاب آموزش مفهومی حسابان یازدهم مبتکران کتابی نسبتا حجیم است که باید خواننده منظم آن را مطالعه کند. می توان از آن به عنوان اولین منبع آموزشی استفاده کرد. البته برای آشنایی با تیپ سوالات تشریحی و تستی باید در کنار آن از منبع مکمل دیگری هم استفاده کرد. لازم است خواننده کتاب با ورق زدن کتاب درسی مطالب خارج از کتاب را شناسایی کند تا برای امتحانات مدرسه درگیر آنها نشود.